Wie ooit een bijsluiter volledig heeft gelezen, weet: begrijpelijke medicijninformatie is geen vanzelfsprekendheid. De teksten zijn vaak juridisch waterdicht, maar medisch complex en soms ronduit intimiderend. Tegelijkertijd groeit de inzet van kunstmatige intelligentie (AI) in de zorgsector. Wat gebeurt er als AI deze teksten gaat herschrijven?
De bijsluiter: nodig, maar niet altijd nuttig
De bijsluiter is bedoeld om patiënten te informeren over een geneesmiddel: werking, dosering, bijwerkingen, en meer. In de praktijk blijkt het lezen ervan echter lastig. Veel mensen begrijpen de medische termen niet, haken af door de lengte, of worden juist onnodig ongerust door de vele waarschuwingen. Volgens het Nivel begrijpt meer dan 25% van de Nederlanders medicijninformatie onvoldoende.
AI als hulpmiddel bij herschrijven
AI-systemen zoals ChatGPT of Med-PaLM worden al getest voor het genereren van medische teksten. Wat als we zulke systemen voeden met de officiële productinformatie, en ze vragen om een versie op B1-niveau, in begrijpelijke taal?
Voordelen:
- Snelle herformulering van complexe teksten.
- Personalisatie mogelijk: bijvoorbeeld info voor jongeren, ouderen of anderstaligen.
- Vertalingen in meerdere talen met behoud van betekenis.
Risico’s:
- AI is niet feilloos. Foutieve of onnauwkeurige interpretaties kunnen ernstige gevolgen hebben.
- Juridische aansprakelijkheid is nog onduidelijk.
- Wie controleert de output van de AI?
Voorbeelden uit de praktijk
In Zweden loopt een pilot waarbij AI wordt ingezet om medicijninformatie begrijpelijker te maken. In Nederland experimenteert het LUMC met AI voor het schrijven van medische samenvattingen voor patiënten. De eerste resultaten zijn hoopgevend, mits er altijd een menselijke expert meekijkt.
De rol van de apotheker verandert
Apothekers kunnen in de toekomst een belangrijke rol spelen als ‘AI-checker’. Zij kunnen de gegenereerde teksten controleren op juistheid en aanvullen met context die voor de patiënt relevant is. Zo blijft de menselijke maat behouden, ook in een digitale toekomst.
Conclusie
AI biedt kansen om medicijninformatie toegankelijker te maken. Maar de technologie is slechts zo betrouwbaar als de controle erop. De bijsluiter van de toekomst? Een samenwerking tussen mens en machine.